Lipodemia a otyłość: na czym polega różnica?

Lipedemia jest często mylona z obrzękiem limfatycznym lub otyłością. Światowa Organizacja Zdrowia definiuje otyłość na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI), który oblicza się, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost (w metrach) podniesiony do kwadratu. BMI powyżej 30 kg/m² wskazuje na otyłość, natomiast BMI powyżej 25 kg/m² — na nadwagę. W diagnostyce lipedemii ważniejszy niż BMI jest jednak stosunek obwodu talii do wzrostu (WtH), ponieważ lepiej pozwala ocenić charakterystyczne dla tej choroby dysproporcje sylwetki.

U pacjentów z otyłością nadmierna ilość tkanki tłuszczowej wiąże się z poważnym ryzykiem dla zdrowia: nadwaga i otyłość mogą prowadzić do przewlekłych chorób serca i układu krążenia, cukrzycy typu 2, choroby zwyrodnieniowej stawów, a także zwiększać ryzyko niektórych nowotworów.

Odróżnienie lipedemii od otyłości ma kluczowe znaczenie, ponieważ obie te choroby różnią się przyczynami, objawami i sposobami leczenia. Lipedemia występuje niemal wyłącznie u kobiet i często jest związana z zaburzeniami hormonalnymi oraz czynnikami genetycznymi, podczas gdy otyłość może dotyczyć osób obu płci i zazwyczaj wynika z nieprawidłowej diety, braku aktywności fizycznej lub wpływów środowiskowych.

Zrozumienie tych różnic jest niezbędne dla prawidłowego rozpoznania oraz opracowania skutecznej strategii terapeutycznej, która realnie poprawi jakość życia pacjentów.

• Lipodemia: występuje prawie wyłącznie u kobiet.
• Otyłość: występuje zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.

• Lipodemia: Często wiąże się ze zmianami hormonalnymi, spowodowanymi przez dojrzewanie, tabletki antykoncepcyjne, ciąża, menopauza i fazy przybierania na wadze.
• Otyłość: może się rozwinąć we wczesnym dzieciństwie, ale nie ogranicza się do określonej grupy wiekowej.

• Lipodemia: wielu pacjentów z lipodemią zgłasza podobne oznaki i objawy u innych kobiet w rodzinie.
• Otyłość: historia rodzinna jest często czynnikiem sprzyjającym.

• Lipodemia: zazwyczaj dotyka symetrycznie obu nóg lub rzadziej ramion. Nie dotyczy dłoni ani stóp. Powiększenie nóg często skutkuje dysproporcją kształtów — wąską talią i większymi biodrami i udami.
• Otyłość: dotyczy całego ciała, zwykle symetrycznie.

• Lipodemia: dotknięte problemem kończyny są często tkliwe, wrażliwe lub bolesne.
• Otyłość: brak specyficznych objawów, w szczególności brak bólu.

• Lipodemia: nadwaga, ograniczone życie towarzyskie, zaburzenia psychiczne (w tym przewlekły stres, depresja i lęk), problemy ze stawami, nieskuteczne diety.
• Otyłość: istotne zagrożenia dla zdrowia: przewlekłe choroby układu krążenia, serca, cukrzyca, choroby zwyrodnieniowe stawów.

Choć lipedemia i otyłość to odrębne jednostki chorobowe, bardzo często współwystępują. Szacuje się, że aż 85% pacjentek z lipedemią cierpi również na otyłość. Nadmierna masa ciała u osób z lipedemią dodatkowo zwiększa ryzyko rozwoju wtórnego obrzęku limfatycznego.

Diagnozowanie lipodemii oraz jej odróżnienie od obrzęku limfatycznego czy otyłości może być trudne, zwłaszcza gdy schorzenia te współistnieją. W takich przypadkach kluczowe jest skonsultowanie się z lekarzem specjalistą, który przeprowadzi szczegółową ocenę stanu zdrowia, zleci odpowiednie badania i na ich podstawie wdroży właściwe leczenie.

Prawidłowa diagnoza i kompleksowa terapia mogą istotnie poprawić jakość życia osób z lipedemią oraz zmniejszyć ryzyko powikłań zdrowotnych związanych z tą chorobą.