Different types of venous conditions

Różne rodzaje schorzeń żylnych

Czym jest przewlekła choroba żylna?

Choroby żylne mogą prezentować zarówno ostre, jak i przewlekłe (długotrwałe) symptomy. Zakrzepica żył głębokich, czyli proces tworzenia się skrzepu krwi wewnątrz żyły, jest przykładem ostrej choroby żylnej. Z kolei przewlekła choroba żylna (chronic venous disease, CVD) manifestuje się poprzez różnorodne objawy kliniczne. 

W początkowych stadiach choroba żylna może objawiać się pajączkami naczyniowymi lub żylakami, natomiast w zaawansowanych przypadkach oznaki choroby żylnej związane są ze zmianami skórnymi lub żylnym owrzodzeniem podudzi, będącymi wynikiem przewlekłej niewydolności żylnej. 

Przewlekła choroba żylna dotyka około jednej trzeciej lub jednej czwartej dorosłej populacji na świecie, a ryzyko jej wystąpienia rośnie wraz z wiekiem. Czynniki ryzyka takie jak praca wymagająca długotrwałego stania lub siedzenia, ciąża, nadmierna masa ciała oraz czynniki genetyczne mogą negatywnie wpływać na prawidłowe funkcjonowanie żył i zastawek żylnych.

Poniższe sekcje koncentrują się na przewlekłej chorobie żylnej. Więcej informacji na temat ostrych objawów chorób, takich jak zakrzepica żył głębokich, można znaleźć tutaj.

Przyczyny występowania choroby żylnej

Uszkodzenia ścian naczyniowych i dysfunkcja zastawek stanowią główne przyczyny przewlekłej choroby żylnej, prowadząc do osłabienia prawidłowego przepływu krwi w naczyniach krwionośnych. 

Gromadzenie się krwi w dolnych częściach ciała wywołuje stan zwiększonego ciśnienia układu żylnego, znany również nadciśnieniem żylnym. To z kolei powoduje rozszerzanie się żył, co jeszcze bardziej utrudnia funkcjonowanie zastawek i pogarsza przepływ krwi. 

Powstaje w ten sposób cykl wzajemnie nasilających się problemów, który wpływa negatywnie na krążenie, prowokując stany zapalne oraz deformacje ścian naczyń i zastawek żylnych.

Oznaki i objawy przewlekłej choroby żylnej

Do pierwszych objawów przewlekłej choroby żylnej należą ciężkie lub zmęczone nogi, mrowienie w nogach, opuchnięcie w okolicy kostek i dolegliwości bólowe. Klasyfikacja kliniczno-etiologiczno-anatomiczno-patofizjologiczna (Clinical Etiological Anatomical Pathophysiological, CEAP) jest najczęściej stosowanym systemem do rozróżniania różnych objawów klinicznych, przyczyn i lokalizacji przewlekłej choroby żylnej.

Stopy i nogi, na których widać kliniczne stadia przewlekłej choroby żylnej, od braku widocznych objawów (C0) do aktywnych owrzodzeń żylnych (C6).

Stopnie kliniczne przewlekłej choroby żylnej 

Stopnie kliniczne przewlekłej choroby żylnej są sklasyfikowane w następujący sposób:

C0 = Najwcześniejsze stadium bez widocznych objawów choroby żylnej, ale z innymi objawami, takimi jak uczucie ciężkich nóg

C1 = Pajączki naczyniowe (teleangiektazje) lub żyły siatkowate to drobne lub małe rozszerzone, widoczne żyły zlokalizowane w górnej warstwie skóry

C2 = Żylaki to gruzłowate i powiększone żyły powierzchniowe

C3 = Obrzęk (opuchnięcie nogi i kostki)

C4 = Zmiany skórne, w tym brązowe plamy (pigmentacja), zmiany zapalne (egzema), blizny i stwardnienie skóry

C5 i C6 = Zagojone (C5) lub aktywne (C6) żylne owrzodzenie podudzi (rany podudzi, które nie goją się w ciągu dwóch tygodni).

Bardziej zaawansowane stadia CEAP od C3 do C6 są nazywane przewlekłą niewydolnością żylną (CVI).

Jak można leczyć chorobę żylną?

Odpowiednie leczenie przewlekłej choroby żylnej zależy głównie od stadium i ciężkości choroby. Jednak noszenie wyrobów uciskowych jest częścią podstawowej terapii dla wszystkich osób z tym schorzeniem. Kompresja wywiera kontrolowany zewnętrzny nacisk na kończyny dolne i w ten sposób poprawia powrót krwi żylnej. Noszenie produktów uciskowych może znacznie złagodzić objawy, zmniejszyć obrzęk nóg, wspomóc gojenie się owrzodzeń i ran spowodowanych chorobą żylną oraz zapobiegać powikłaniom niewydolności żylnej.