Czym jest lipodemia i jakie są jej objawy? 

Lipodemia, znana również jako choroba grubych nóg, to przewlekłe schorzenie charakteryzujące się nieprawidłowym rozrostem tkanki tłuszczowej, które bywa często mylone z otyłością lub obrzękiem limfatycznym. 

Choroba ta występuje głównie u kobiet i objawia się symetrycznym obrzękiem kończyn dolnych, a niekiedy także ramion. Jej przyczyną jest nieproporcjonalne nagromadzenie komórek tłuszczowych. 

Lipodemia może powodować dyskomfort, uczucie ciężkości oraz ból nóg, co znacząco wpływa na jakość życia pacjentek.

Przyczyny lipodemii

Słowo „lipodemia” oznacza „obrzęk tłuszczowy, który jest związany z nieznanym jeszcze mechanizmem odkładania się tkanki tłuszczowej w ciele.

Pierwsze oznaki i objawy lipodemii pojawiają się zwykle w fazach przyrostu masy ciała, które często są związane ze zmianami hormonalnymi. Do tych faz należą dojrzewanie, ciąża, stosowanie tabletek antykoncepcyjnych oraz menopauza.

Wiele pacjentek zauważa podobne objawy lipodemii u innych kobiet w rodzinie, co sugeruje, że genetyka może mieć istotny wpływ na rozwój choroby. Badania nad genetycznymi przyczynami lipodemii wciąż trwają.

Ilustracja kobiety z lipodemią, pokazująca nieproporcjonalne powiększenie nóg i bioder w porównaniu do talii.

Oznaki i objawy lipodemii

Jak wspomniano powyżej, lipodemia dotyczy wyłącznie kobiet. Istnieją pewne typowe objawy, które towarzyszą lipodemii:

  • Powiększenie nóg, a rzadziej ramion, spowodowane nagromadzeniem tkanki tłuszczowej. 
  • Symetryczne zajęcie nóg lub ramion przez lipodemię, które występuje równomiernie po obu stronach ciała. 
  • Nieproporcjonalna sylwetka z wąską talią oraz powiększonymi biodrami i udami. 
  • Wygląd dłoni i nadgarstków, z wyraźnym odcięciem tkanki tłuszczowej przypominający efekt „mankietu” lub „bransolety”. 
  • Utrata wyraźnego kształtu kostki, w trakcie której łydki zdają się „zlewać” z kostkami. 

Typowe oznaki lipodemii obejmują: 

  • Kończyny dotknięte zmianami charakteryzują się miękkością, wrażliwością, a czasem bólem. 
  • Tkanka dotknięta zmianami często wydaje się chłodniejsza, bardziej miękka i może wyglądać jak skórka pomarańczy. 
  • Uczucie ciężkich nóg, które może ograniczać mobilność.

Różnice między lipodemią a obrzękiem limfatycznym 

Objawy lipodemii różnią się od objawów obrzęku limfatycznego, który może występować jednostronnie i dotyczy zarówno kończyn dolnych, jak i górnych. Obrzęk limfatyczny może prowadzić do napięcia skóry, jej błyszczenia i w zaawansowanych przypadkach do stwardnienia. 

Charakterystycznym objawem obrzęku limfatycznego jest tzw. "objaw Stemmera", gdzie skóra na palcach stopy lub ręki staje się trudna do uniesienia, co nie występuje w przypadku lipodemii. Zrozumienie tych różnic jest istotne dla zapewnienia skutecznego leczenia i terapii.