Pajączki naczyniowe: Jak wyglądają i co je powoduje?

Co to są pajączki naczyniowe?

Pajączki naczyniowe (teleangiektazje, wenulektazje) to drobne, poszerzone naczynia krwionośne o średnicy do 1 mm, znajdujące się bezpośrednio pod powierzchnią skóry. Mają charakterystyczny niebieskawy lub czerwonawy kolor i często rozgałęziają się promieniście od wyraźniejszego centrum, przypominając kształtem pajęczynę.

Pajączki najczęściej pojawiają się na górnej i dolnej części nóg i występują u osób w różnym wieku, choć częściej u kobiet niż u mężczyzn. W medycynie pajączki naczyniowe klasyfikuje się jako stadium C1 według systemu CEAP (Clinical-Etiology-Anatomy-Pathophysiology), który służy do opisu i oceny przewlekłej choroby żylnej.

Pajączki mogą być pierwszym widocznym objawem przewlekłej choroby żylnej i świadczyć o wczesnych zmianach w naczyniach żylnych.

Jak wyglądają pajączki naczyniowe?

Pajączki naczyniowe mają charakterystyczny wygląd:

Są to widoczne, małe i cienkie linie na powierzchni skóry,
Ich kolor może być czerwony, niebieski lub fioletowy,
Skóra nad nimi pozostaje płaska lub jest tylko delikatnie uniesiona,
Mogą powodować lekki dyskomfort, jednak rzadko są bolesne.

Żylaki a pajączki naczyniowe

Żylaki i pajączki różnią się głównie wyglądem zewnętrznym, chociaż mają podobne podłoże chorobowe. W przeciwieństwie do pajączków, żylaki to większe, poskręcane i wystające żyły, które są wyraźnie widoczne pod skórą.

Jaka jest przyczyna powstawania pajączków naczyniowych?

Pajączki naczyniowe, choć często są nieszkodliwe i stanowią głównie problem kosmetyczny, powstają na tle niewydolności zastawek żylnych. Niewydolność ta powoduje cofanie się krwi z żył powierzchownych do głębokich, co prowadzi do nadciśnienia żylnego. W efekcie wzrasta ciśnienie w żyłach, a ich ściany ulegają rozciągnięciu i rozszerzeniu, tworząc charakterystyczne pajączki.

Dodatkowo, na powstawanie pajączków mogą wpływać inne czynniki, takie jak urazy, przyjmowanie niektórych leków, działanie wysokiej lub niskiej temperatury oraz zmiany hormonalne. Przykładowo wiele kobiet zauważa pojawienie się pajączków w czasie ciąży, kiedy to zwiększona objętość krwi i wpływ hormonów dodatkowo osłabiają ściany naczyń i sprzyjają ich rozszerzaniu.

Diagnostyka i rozpoznanie pajączków naczyniowych

Diagnostyka i rozpoznanie pajączków naczyniowych opiera się przede wszystkim na badaniu klinicznym oraz badaniach obrazowych, takich jak USG Doppler żył powierzchownych i głębokich. To nieinwazyjne badanie pozwala ocenić przepływ krwi oraz funkcjonowanie zastawek żylnych, co jest kluczowe w określeniu stopnia niewydolności żylnej. 

Pacjent powinien zgłosić się do specjalisty flebologa, gdy zauważy pojawienie się pajączków naczyniowych wraz z dolegliwościami takimi jak ból, obrzęk czy uczucie ciężkości nóg. Rozpoznanie oparte jest również na klasyfikacji CEAP, która pomaga ocenić zaawansowanie choroby i dobrać odpowiednie leczenie.

Pajączki naczyniowe – metody leczenia

Pajączki naczyniowe są przede wszystkim problemem kosmetycznym, jednak istnieje kilka skutecznych metod leczenia, które mogą poprawić wygląd skóry i złagodzić dolegliwości.

Noszenie medycznych wyrobów uciskowych to skuteczny i dobrze tolerowany sposób na odciążenie układu żylnego oraz leczenie podstawowej przyczyny powstawania pajączków. Wyroby uciskowe, takie jak gama produktów JOBST®, poprawiają przepływ krwi żylnej, wspomagając tym samym łagodzenie objawów i zapobieganie dalszemu rozszerzaniu naczyń.

Żylaki można również usunąć, jeśli ich wygląd Ci przeszkadza:

Skleroterapia: obejmuje to wstrzyknięcie do żyły środków, takich jak hipertoniczna sól fizjologiczna lub miejscowe środki znieczulające. Wstrzyknięcie niszczy wewnętrzną ścianę pajączków, powodując ich zamknięcie i bliznowacenie.
Terapia laserowa: lasery naczyniowe (zwane również laserami endowaskularnymi) wykorzystują skupione wiązki światła, które niszczą chore żyły

Należy pamiętać, że zarówno pajączki, jak i żylaki mogą nawracać po leczeniu, dlatego ważna jest profilaktyka i regularna kontrola u specjalisty.

Jak zapobiegać powstawaniu pajączków na skórze?

Pajączki naczyniowe, podobnie jak inne choroby żylne, powstają pod wpływem czynników, na które możemy wpływać tylko częściowo. Aby zmniejszyć ryzyko ich pojawienia się, warto dbać o prawidłową masę ciała, unikać długotrwałego stania lub siedzenia, ograniczyć spożycie alkoholu oraz zrezygnować z palenia tytoniu.

Należy jednak pamiętać, że istnieją także czynniki ryzyka niezależne od nas, takie jak wiek, predyspozycje genetyczne czy zmiany hormonalne, które również sprzyjają powstawaniu pajączków.

A pregnant woman wears compression garments.

Pajączki naczyniowe i żylaki podczas ciąży

Zarówno pajączki naczyniowe, jak i żylaki mogą pojawić się w dowolnym momencie ciąży. Zazwyczaj są one bezbolesne i nieszkodliwe. Pajączki i żylaki mogą się rozwijać z kilku powodów, w tym z powodu zwiększonej objętości krwi, zwiększonego nacisku na żyły powodowanego przez rosnącą macicę oraz rozluźniającego naczynia działania hormonów, takich jak progesteron.
Chociaż żylaki i pajączki naczyniowe często stają się bardziej widoczne w trakcie ciąży, zwykle ustępują po porodzie.

Przeczytaj więcej o okresie ciąży i chorobach żył tutaj.

Poszerz swoją wiedzę

Różne rodzaje schorzeń żylnych

Poznaj przyczyny, objawy i możliwości leczenia przewlekłej choroby żylnej — schorzenia żył, które mogą prowadzić do poważnych powikłań.

Czytaj więcej

Żylaki

Poznaj przyczyny, objawy i opcje leczenia żylaków, aby pomóc kontrolować zdrowie żył.

Wiedza na temat żylaków

Owrzodzenie żylne podudzi

Owrzodzenie żylne podudzi jest najpoważniejszym stadium przewlekłej niewydolności żylnej. Dowiedz się o objawach, przyczynach i jak leczyć owrzodzenie żylne.

Dowiedz się więcej