Większość pacjentów, którzy zauważają pierwsze oznaki i objawy lipodemii, najpierw czyta o tym w Internecie. Następnie szukają oni pracownika ochrony zdrowia, który jest w stanie zdiagnozować tę chorobę, co samo w sobie może stanowić wyzwanie. Pierwszym punktem kontaktu może być lekarz rodzinny lub doświadczona pielęgniarka. Konieczna może być konsultacja u pracowników ochrony zdrowia, aby mogli oni wykluczyć inne choroby, takie jak obrzęk limfatyczny, otyłość, niewydolność serca, zaburzenia czynności nerek lub wątroby albo choroby żył. Wszystkie te schorzenia mogą mieć objawy podobne do lipodemii lub mogą występować razem z nią.

Kto może rozpoznać lipodemię?
Jak rozpoznaje się lipodemię?
Nie ma konkretnego testu potwierdzającego diagnozę lipodemii, co może stanowić utrudnienie dla pracowników służby zdrowia. Jednak wywiad medyczny i badanie fizykalne zwykle wystarczają do jej rozpoznania.
Zazwyczaj pracownicy ochrony zdrowia zadają pytania o to, kiedy zauważono pierwsze objawy, jak wpływają one na codzienne życie na poziomie fizycznym lub psychicznym, jakie leki obecnie pacjent przyjmuje oraz czy kobiety w rodzinie doświadczały podobnych objawów.
- Badanie kończyn, w tym badanie palpacyjne tkanek
- Pomiar masy ciała, w tym stosunek obwodu talii do wzrostu
- Mobilność i zakres ruchu
- Badanie krążenia krwi (tętnic i żył)
- Ocena stanu skóry
Lipodemia a obrzęk limfatyczny – jaka jest różnica?
Lipodemia i obrzęk limfatyczny mają różne cechy, które podsumowano w poniższej tabeli:
Lipodemia
Płeć:
Występuje u kobiet.
Rozpoczęcie:
Zwykle zaczyna się od przybierania na wadze, często związanego ze zmianami hormonalnymi, które mogą wynikać z: dojrzewania, tabletek antykoncepcyjnych, ciąży, menopauzy.
Oznaki i objawy:
Obie nogi (lub rzadko ramiona) są objęte lipodemią w ten sam sposób. Kończyny są często bolesne i tkliwe.
Obszar objęty zmianami różni się od normalnej tkanki tłuszczowej: jest chłodniejszy, bardziej miękki i może wydawać się pomarszczony jak skórka pomarańczy.
Wywiad rodzinny:
Kobiety w tej samej rodzinie często mają podobne oznaki i objawy.
Obrzęk limfatyczny
Płeć:
Występuje zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.
Rozpoczęcie:
Występuje po leczeniu przeciwnowotworowym, z powodu otyłości, urazu, zakażenia rany lub skóry, lub innych zakażeń (wtórny obrzęk limfatyczny). W rzadkich przypadkach obrzęk limfatyczny jest spowodowany przyczynami genetycznymi (pierwotny obrzęk limfatyczny). Pierwsze objawy pojawiają się wtedy, gdy układ limfatyczny nie jest już w stanie poradzić sobie z obciążeniem.
Oznaki i objawy:
Obrzęk limfatyczny może również dotyczyć tylko jednej ręki lub nogi (może również wystąpić w innych obszarach ciała). Typowe objawy obejmują obrzęk, uczucie ciężkości lub ucisku, ból lub zmiany skórne.
Obszar objęty zmianami różni się od normalnej tkanki tłuszczowej: jest chłodniejszy, bardziej miękki i może wydawać się pomarszczony jak skórka pomarańczy.
Wywiad rodzinny:
Ze względu podłoże genetyczne wywiad rodzinny jest istotny tylko w przypadku pierwotnego obrzęku limfatycznego.
Powikłania lipodemii
- Wzrost masy ciała: co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia innych chorób, a także może nasilić objawy lipodemii
- Ograniczenie życia towarzyskiego: niezadowolenie z własnego ciała i bolesne odczucia w kończynach objętych zmianami mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie
- Niepokój psychiczny: przewlekły stres, depresja i lęk mogą pogłębić objawy, zwłaszcza odczuwanie bólu
- Problemy ze stawami: nadwaga i odczuwanie bólu mogą utrudniać zachowanie aktywności i regularne ćwiczenia
- Nieudane diety: próba utraty wagi po zastosowaniu ścisłej diety często prowadzi do „efektu jo-jo”, który może skutkować wyższą niż wcześniejsza wagą