Objawy obrzęku limfatycznego

Obrzęk limfatyczny to stan spowodowany zablokowaniem układu limfatycznego, prowadzącym do powstania opuchlizny w dotkniętych obszarach, najczęściej w rękach bądź nogach. Nieleczony obrzęk może z czasem się nasilić.

Poza opuchlizną także inne objawy są typowe dla obrzęku limfatycznego. Jeśli jesteś w grupie ryzyka, monitoruj te objawy i informuj o nich pracownika ochrony zdrowia, ponieważ wczesne rozpoznanie i leczenie mają kluczowe znaczenie dla zapobiegania powikłaniom.

• obrzęk ręki (rąk), nogi (nóg) lub innych części ciała: Najczęstszym objawem obrzęku limfatycznego jest opuchlizna, która nasila się w ciągu dnia. Może to obejmować palce u rąk i nóg. Obrzęk obu rąk lub obu nóg (obustronny obrzęk limfatyczny) występuje stosunkowo rzadko. Inne dotknięte obszary mogą obejmować głowę, szyję lub narządy płciowe.
• Postęp i utrzymywanie się obrzęku: opuchlizna często postępuje w ciągu dnia i zmniejsza się po uniesieniu kończyny (co pomaga płynowi limfatycznemu powrócić do środka ciała). Obrzęk utrzymujący się dłużej niż trzy miesiące powinien być ściśle monitorowany.
• Obrzęk ciastowaty: nacisk na skórę, np. kciukiem, pozostawia wgłębienie.

• Ciężkość lub napięcie: dotknięty obszar może wydawać się ciężki, napięty lub sztywny.
• Ból lub dyskomfort: w dotkniętym obszarze może pojawić się bolesność lub ból.

• Zwłóknienie: z czasem skóra może stać się twarda i napięta, a w dotkniętym obszarze mogą pojawić się brodawkowate narośla i fałdy skórne.
• Przebarwienia skóry: skóra może zmienić kolor i wydawać się bardziej czerwona.
• Limfotok: płyn może wyciekać przez skórę.
• Infekcje skóry: dotknięty obszar jest bardziej podatny na infekcje, takie jak zapalenie tkanki łącznej.

• Zmniejszona mobilność i zakres ruchu: obrzęk i dyskomfort mogą ograniczać ruch.

• Ciaśniejsza odzież i biżuteria: dotknięty obszar może powodować, że ubrania i akcesoria (zwłaszcza pierścionki i bransoletki) będą ciaśniejsze niż zwykle.

Objawy obrzęku limfatycznego mogą z czasem ewoluować. Bez leczenia obrzęk może się utrwalić, sprawiając, że dotknięty obszar stanie się twardy i zbity. W przeciwieństwie do wcześniejszych etapów, obrzęk nie ustępuje z dnia na dzień.

Obrzęk limfatyczny może rozwinąć się u różnych osób, zwłaszcza tych, które przeszły leczenie przeciwnowotworowe. Znajomość czynników ryzyka może pomóc we wczesnym wykryciu choroby i podjęciu odpowiedniego leczenia.

• Pacjenci z chorobą nowotworową: obrzęk limfatyczny może się rozwinąć po leczeniu raka, takim jak usunięcie węzłów chłonnych po operacji, radioterapii lub po niektórych rodzajach chemioterapii lub leczenia hormonalnego. Występuje najczęściej w przypadku raka piersi u kobiet i raka prostaty u mężczyzn.
• Wady wrodzone: niektóre osoby rodzą się z niedorozwojem lub brakiem naczyń limfatycznych.
• Infekcje lub urazy: uraz uszkadzający układ limfatyczny może prowadzić do obrzęku limfatycznego.
• Otyłość: dodatkowe kilogramy masy ciała mogą zwiększyć ryzyko rozwoju obrzęku limfatycznego.
• Przewlekła niewydolność żylna: jeśli masz problemy z żyłami, również możesz być w grupie podwyższonego ryzyka.

Jeśli należysz do którejkolwiek z tych kategorii, ważne jest, aby obserwować swoje ciało pod kątem objawów obrzęku limfatycznego i skonsultować się z lekarzem.

Niektóre metody leczenia raka mogą prowadzić do rozwoju obrzęku limfatycznego. Na przykład po operacji raka piersi obrzęk limfatyczny występuje głównie w ramieniu, ale może również wystąpić w okolicy klatki piersiowej. Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia obrzęku limfatycznego po leczeniu raka piersi.

U pacjentów z rakiem prostaty obrzęk może wystąpić w okolicy pachwiny i może wpływać na narządy płciowe. Inne nowotwory związane z obrzękiem limfatycznym obejmują nowotwory obszaru miednicy (pęcherza moczowego, jąder, penisa, szyjki macicy, jajników, sromu lub odbytnicy), chłoniaka, czerniaka oraz nowotwory głowy i szyi.

Obrzęk limfatyczny jest znacznym obciążeniem, zwłaszcza gdy towarzyszy chorobie nowotworowej. Leczenie wymaga holistycznego podejścia, które obejmuje również dobre samopoczucie psychiczne. Samodzielne działania i nawiązywanie kontaktów z innymi osobami stojącymi przed tymi samymi wyzwaniami to kluczowe elementy procesu leczenia.

W przypadku pojawienia się objawów obrzęku limfatycznego, takich jak utrzymująca się opuchlizna, zmiany skórne lub ograniczona mobilność, konieczna jest wizyta u lekarza w celu postawienia właściwej diagnozy i leczenia. Wczesna interwencja może zapobiec poważnym powikłaniom.

Ból może być objawem obrzęku limfatycznego, od łagodnego dyskomfortu do silnego bólu. Ból może wynikać z obrzęku, zmian skórnych i ograniczonej mobilności. Zwalczanie bólu jest istotną częścią leczenia obrzęku limfatycznego, często obejmującego fizykoterapię, odzież uciskową i leki.

Obrzęku limfatycznego nie należy mylić z innymi schorzeniami powodującymi opuchliznę. W przeciwieństwie do ogólnej opuchlizny lub obrzęku spowodowanego chorobami serca, wątroby lub nerek, obrzęk limfatyczny jest szczególnie związany z dysfunkcją układu limfatycznego. Wyczerpujący przewodnik można znaleźć w naszym artykule „Układ limfatyczny”.