A person wearing compression stockings works out in front of a mirror.

Ćwiczenia fizyczne polecane przy obrzęku limfatycznym

Ćwiczenia i ruch zwiększają przepływ limfy, pomagają utrzymać prawidłową masę ciała i poprawiają ogólne samopoczucie.

Jak ćwiczenia i ruch wspierają leczenie obrzęku limfatycznego?

Ćwiczenia i ruch odgrywają istotną rolę w obu fazach kompleksowej terapii przeciwobrzękowej — leczenia obrzęku limfatycznego, które obejmuje fazę zmniejszania obrzęku (faza pierwsza) oraz fazę utrzymania efektów (faza druga).

Regularna aktywność zwiększa działanie pompy mięśniowej i usprawnia odpływ limfy, szczególnie gdy ćwiczenia wykonywane są podczas noszenia bandaży lub odzieży uciskowej, jest skutecznym sposobem na zmniejszenie obrzęku limfatycznego.

Ponadto ćwiczenia pomagają budować siłę mięśni i utrzymywać prawidłową masę ciała, co może poprawić samopoczucie emocjonalne, działając jako naturalny środek przeciwdepresyjny.

Jak wykonywać ćwiczenia przeciwobrzękowe?

Ćwiczenia przeciwobrzękowe należy wykonywać 2–3 razy dziennie, przez około 30 minut. Powinny mieć niską intensywność, bez pojawiania się zadyszki, tak aby nie obciążały nadmiernie organizmu.

Przed rozpoczęciem programu warto skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą, aby dostosować ćwiczenia do indywidualnych potrzeb.

Każda sesja treningowa powinna obejmować rozgrzewkę, ćwiczenia główne, schłodzenie oraz odpoczynek z uniesioną kończyną, co wspomaga skuteczniejsze zmniejszanie obrzęku i poprawę krążenia limfy.

Ćwiczenia kończyn dolnych

Ćwiczenia kończyn dolnych można wykonywać zarówno w pozycji siedzącej i stojącej, jak i leżącej.

W pozycji siedzącej i stojącej warto wykonywać takie ćwiczenia jak marsz w miejscu przez około 1 minutę, rowerek polegający na unoszeniu i zginaniu nóg, zginanie i prostowanie stóp, krążenia stopami, skręty bioder, unoszenie bioder oraz przyciąganie kolana do klatki piersiowej.

Każde z tych ćwiczeń należy powtórzyć od 10 do 20 razy. Zaleca się wykonywanie ich w kompresji, czyli w bandażach lub odzieży uciskowej.

W pozycji leżącej skupiamy się na unoszeniu nóg na wyprostowanych kończynach oraz delikatnym rozciąganiu mięśni łydki i uda, co wspiera efektywność terapii i poprawia krążenie limfy.

Ćwiczenia kończyn górnych

Ćwiczenia kończyn górnych obejmują głębokie wdechy i wydechy, które aktywują przeponę działającą jak pompa limfatyczna. Wykonuje się również unoszenie i opuszczanie ramion oraz krążenia ramionami, które poprawiają ich mobilność.

Kolejne ćwiczenia to zginanie i prostowanie ramion oraz nadgarstków, a także otwieranie i zamykanie ramion. Na koniec warto sięgać palcami do różnych punktów, co wspomaga ruchomość i krążenie limfy w obrębie kończyn górnych.

Zwiększaj swoją aktywność krok po kroku

Początkowym celem regularnych ćwiczeń i ruchu jest utrzymanie normalnej funkcji i mobilności kończyny dotkniętej obrzękiem. W zależności od objawów i konkretnych przyczyn obrzęku limfatycznego można stopniowo zwiększać poziom aktywności.

Fizjoterapia może poprawić mobilność i funkcjonowanie stawów. Wspomaga również leczenie obrzęku limfatycznego po terapii przeciwnowotworowej w celu zmniejszenia bólu, leczenia tkanki bliznowatej oraz utrzymania lub przywrócenia funkcji kończyny.

Jakie rodzaje ćwiczeń są najlepsze w leczeniu obrzęku limfatycznego?

Programy ćwiczeń w przypadku obrzęku limfatycznego zazwyczaj łączą trening poprawiający elastyczność, trening budujący lub utrzymujący siłę mięśni oraz ćwiczenia aerobowe.

Możesz zacząć wdrażać do treningu taśmy oporowe, aby stopniowo zwiększać swoją siłę. Możesz również ćwiczyć z ciężarkami. Dobrymi przykładami ćwiczeń aerobowych są joga, pilates, nordic walking, jazda na rowerze lub ćwiczenia w wodzie.

Ponieważ jednak nie wszystkie programy ćwiczeń są odpowiednie w przypadku obrzęku limfatycznego, przed ich rozpoczęciem należy zawsze omówić swoje plany ćwiczeń z pracownikiem ochrony zdrowia.

Jak zacząć ćwiczyć?

Przed rozpoczęciem ćwiczeń skonsultuj się z pracownikiem ochrony zdrowia, ponieważ nie każdy rodzaj ćwiczeń jest odpowiedni w przypadku obrzęku limfatycznego. Oto kilka kwestii, o których należy pamiętać:

Zacznij powoli i pomału zwiększaj intensywność. Nawet jeśli masz już doświadczenie w ćwiczeniach, ważne jest, aby uzbroić się w cierpliwość.
Unikaj nadmiernego wysiłku, ponieważ może to zwiększyć obrzęk.
Zawsze pamiętaj o rozgrzewce przed ćwiczeniami i ochłonięciu po nich.
Unikaj gorących źródeł, saun i łaźni parowych, ponieważ mogą one również powodować zwiększenie obrzęku.
Przerwij ćwiczenia, gdy poczujesz zmęczenie, dyskomfort lub ból kończyn.
Ważna jest regeneracja. Odpoczywaj i układaj kończyny w pozycji uniesionej w nocy.
Zawsze noś odzież uciskową podczas ćwiczeń. Wyjątkiem jest trening w wodzie, ponieważ może to uszkodzić materiał tego rodzaju odzieży.

Oprócz ćwiczeń, kluczowym elementem zdrowego stylu życia jest zrównoważone odżywianie.

Poszerz swoją wiedzę

Postępowanie w przypadku obrzęku limfatycznego

Chociaż obrzęk limfatyczny jest stanem przewlekłym (długotrwałym), można sobie z nim dobrze radzić za pomocą kompleksowej terapii przeciwobrzękowej (CDT).